01 May, 2021
การแพทย์แม่นยำ (Precision medicine) คืออะไร?
การแพทย์ปัจจุบันเป็นการรักษาตามมาตรฐานเพื่อให้ผู้ป่วยส่วนใหญ่หายจากโรค แต่ในขณะเดียวกันผู้ป่วยบางกลุ่มอาจจำเป็นต้องใช้การดูแลรักษาที่จำเพาะเฉพาะบุคคล จึงมีการพัฒนาองค์ความรู้ใหม่ทางการแพทย์และชีววิทยาระดับโมเลกุล ร่วมกับการใช้เทคโนโลยีการถอดรหัสพันธุกรรมของมนุษย์ (DNA sequencing) ที่มีประสิทธิภาพดีขึ้นและค่าใช้จ่ายต่ำลง เกิดเป็นการแพทย์แนวใหม่ที่เรียกว่า การแพทย์แม่นยำ หรือ Precision medicine
.
Precision medicine คือ การรักษาแบบแม่นยำและจำเพาะ โดยอาศัยข้อมูลทางพันธุกรรม (genetics) หรือข้อมูลในระดับโมเลกุลของบุคคลนั้นๆ รวมถึงข้อมูลอื่นๆ เช่น วิถีชีวิต (lifestyle) และสิ่งแวดล้อม (environment) เพื่อมาใช้ในการตรวจวินิจฉัย การเลือกรูปแบบการรักษา การเลือกใช้ยา รวมถึงการป้องกันโรคและสร้างเสริมสุขภาพ ที่ตรงจุดและเหมาะสมที่สุดสำหรับผู้ป่วยเป็นรายบุคคล
.
ยกตัวอย่างในโรคมะเร็ง โดยทั่วไป แนวทางการรักษาที่เป็นมาตรฐานคือ คนไข้มะเร็งจะได้รับการรักษาแบบเดียวกับคนไข้ที่เป็นโรคมะเร็งชนิดเดียวกัน และระยะของโรคเดียวกัน แต่สำหรับ Precision medicine การดูแลรักษาผู้ป่วยมะเร็งหลายชนิดจะมีความจำเพาะเจาะจง ตั้งแต่ การตรวจยีนกลายพันธุ์ เพื่อวินิจฉัยโรคมะเร็งที่ถ่ายทอดทางพันธุกรรม (hereditary cancer) ในผู้ป่วยและญาติ การตรวจยีนเพื่อเลือกการรักษา หรือเลือกยารักษามะเร็งแบบมุ่งเป้า (targeted therapy) ไปจนถึงการตรวจยีนเพื่อประเมินผลข้างเคียงจากยา เพื่อให้ได้ผลการรักษาที่ดีที่สุดในผู้ป่วยแต่ละราย
.
References
- Precision Medicine in Cancer Treatment. National Cancer Institute. https://www.cancer.gov/about-cancer/treatment/types/precision-medicine.
- Collins FS, Varmus H. A new initiative on precision medicine. N Engl J Med. 2015 Feb 26;372(9):793-5.
- Shotelersuk V, Tongsima S, Pithukpakorn M, Eu-Ahsunthornwattana J, Mahasirimongkol S. Precision medicine in Thailand. Am J Med Genet C Semin Med Genet. 2019 Jun;181(2):245-253.